Co w projekcie ustawy dotyczącej zwalczania chorób zakaźnych zwierząt

Dnia 17 grudnia 2019 r. do Sejmu RP wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt. Dotyczy on usprawnienia działań prowadzonych w ramach likwidowania chorób zakaźnych zwierząt oraz zapobiegania takim chorobom, szczególnie ASF, oraz kwestii redukcji populacji dzików na terytorium RP. Jakie zmiany zaproponowano w projekcie?

Projekt zakłada zmiany legislacyjne następujących ustaw:

Pożyczki z ARiMR dla producentów trzody chlewnej z obszarów ASF ponownie dostępne

Zmiana w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach

Aktualnie w przepisach przedmiotowej ustawy brak jest przepisów pozwalających na przeznaczenie środków finansowych pochodzących z funduszu leśnego na zapobieganie dalszego rozprzestrzeniania się ASF, w tym w szczególności na wykonanie ogrodzeń ograniczających lub zatrzymujących migrację zwierząt z terenów leśnych.

ASF – co to znaczy?

Proponowana zmiana w ustawie o lasach ma na celu umożliwienie przeznaczenia środków finansowych na ten cel. Jednocześnie zmiana zaproponowana w art.10 projektowanej ustawy ma na celu umożliwienie sfinansowania kosztów ogrodzeń wykonanych przed wejściem w życie przepisów projektowanej ustawy w województwach lubuskim i wielkopolskim, których celem było ograniczenie migracji dzików, w związku z ASF.

Zmiana w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane

Projektowana zmiana dotyczy uproszczenia procedur w zakresie budowy niecek dezynfekcyjnych w ramach dostosowywania gospodarstw do zasad bioasekuracji w związku z występowaniem na terenie Polski wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF). Występowanie na coraz większym obszarze kraju wirusa ASF spowodowało zaostrzenie regulacji dotyczących zabezpieczania gospodarstw przed jego rozprzestrzenianiem się. Jedną z inwestycji służących temu celowi jest budowa niecki dezynfekcyjnej. Przed wjazdami do gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, i wyjazdami z tego gospodarstwa mogą znajdować się niecki dezynfekcyjne utrzymywane w stanie zapewniającym utrzymanie skuteczności działania środka dezynfekcyjnego.

Niecki dezynfekcyjne to nieskomplikowane konstrukcyjnie obiekty, których obszar oddziaływania nie wykracza poza działkę, na której są zlokalizowane, zatem nie generują uciążliwości dla sąsiednich nieruchomości. Z uwagi na powyższe wykonanie tego rodzaju obiektów powinno być zwolnione z konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę.

27 ognisko ASF w Polsce w 2023 roku

Zmiana ustawy z dnia 9 czerwca 1997 r. – Prawo łowieckie

W przedmiotowej ustawie proponuje się wprowadzenie następujących zmian:

Kazachstan wprowadza czasowe ograniczenia w związku z ASF w Polsce

1) Wskazanie odniesienia w przepisach ustawy – Prawo łowieckie do odstrzału sanitarnego zwierząt nakazywanego na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Przedmiotowa zmiana ma na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie. Proponuje się, aby przy wykonywaniu odstrzału sanitarnego zastosowanie miały –odpowiednio – przepisy o zachowaniu bezpieczeństwa na polowaniach określone w przepisach wydanych na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy – Prawo łowieckie.

Dodatkowo proponuje się, aby nakazany odstrzał sanitarny zwierząt odbywał się na podstawie indywidualnego upoważnienia, do którego wystawienia będzie zobowiązany odpowiednio zarządca lub dzierżawca obwodu łowieckiego, lub dyrektor parku narodowego albo regionalny dyrektor ochrony środowiska, wskazującego w szczególności gatunek i liczbę sztuk zwierzyny przeznaczonej do odstrzału oraz termin ważności upoważnienia.

2) Wprowadzenie przepisów określających, w sposób wyraźny, możliwość wnioskowania przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich o udzielenie wsparcia (pomocy) przez policję, straż graniczną, państwową straż pożarną, ochotniczą straż pożarną czy Inspekcję Weterynaryjną –w sytuacji konieczności przeprowadzenia czynności związanych ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na podstawie przepisów ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Taka pomoc mogłaby polegać w szczególności na: zabezpieczeniu terenu, na którym odbywa się polowanie, przed nieuprawnionym wstępem osób trzecich, wsparciu działań mających na celu poszukiwanie padłych zwierząt, co do których zachodzi podejrzenie, że mogły być nosicielami chorób zakaźnych, czy kontroli przestrzegania przez osobę uprawnioną do wykonywania polowania, w tym osobę wykonującą odstrzał sanitarny, zasad bioasekuracji.

Wielkopolska: Kolejne ognisko ASF

3) Wprowadzenie upoważnienia dla ministra właściwego do spraw środowiska do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad, trybu i kryteriów oceny dzierżawców obwodów łowieckich. Przedmiotowa zmiana ma na celu zapewnienie merytoryczności oraz fachowości w doborze kryteriów, tak ważnych dla ukształtowania prawidłowego działania gospodarki łowieckiej w państwie.

4) Zmiana sposobu powoływania i odwoływania Łowczego Krajowego ma na celu na właściwe sprawowanie nadzoru nad Polskim Związkiem Łowieckim, z pominięciem czasochłonnej procedury wyrażania opinii przez Naczelną Radę Łowiecką. Jednocześnie, uwzględniając ww. cel proponuje się zapewnienie udziału ministra właściwego do spraw środowiska oraz Łowczego Krajowego w procedurze powoływania łowczego okręgowego.

ARiMR: Nawet 100 tysięcy złotych na inwestycje zapobiegające ASF

5) Zmiana w art. 34 ustawy – Prawo łowieckie ma natomiast na celu dostosowanie obecnych zadań Polskiego Związku Łowieckiego do panującej sytuacji epizootycznej w państwie, w szczególności w zakresie ASF, poprzez uzupełnienie katalogu zadań Polskiego Związku Łowieckiego o dodanie zadania polegającego na podejmowaniu działań mających na celu zwalczanie i zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt łownych.

6) Aktualnie w przepisach ustawy Prawo łowieckie nie ma wyraźnego odniesienia do konieczności przestrzegania przez osoby uprawnione do wykonywania polowania zasad bioasekuracji. Z uwagi na powyższe proponuje się wprowadzenie takiego obowiązku w 4 przepisach ww. ustawy.

Przestrzeganie zasad bioasekuracji podczas polowania lub odstrzału sanitarnego oraz przy wykonywaniu czynności związanych z zagospodarowaniem pozyskanej zwierzyny polega na takim zachowaniu osób uprawnionych do wykonywania polowania, które ma na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt za pośrednictwem odstrzelonych zwierząt łownych lub ich części, lub tych osób, lub w wyniku czynności wykonywanych przez te osoby. Szczegółowe zasady w tym zakresie zostaną określone przez ministra właściwego do spraw rolnictwa – w drodze rozporządzenia. W ustawie –Prawo łowieckie wprowadzano też sankcję karną za brak przestrzegania przez zobowiązane do tego osoby zasad bioasekuracji w postaci kary grzywny (wykroczenie).

7) Aktualnie w przepisach ustawy Prawo łowieckie nie ma przepisów zabraniających celowego utrudniania lub uniemożliwiania wykonywania polowania. Wykonywanie polowań jest działalnością legalną, ściśle określoną przepisami prawa, mającą na celu redukcję liczebności zwierząt łownych w celu m.in. ograniczania występowania chorób zakaźnych zwierząt, ograniczania szkód wyrządzanych przez nie w gospodarce rolnej i leśnej. Należy zatem wprowadzić przepisy zabraniające celowego utrudniania lub uniemożliwiania ww. działalności osobom postronnym.

Wkrótce nabór wniosków na inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF

Szczególnie istotne znaczenie ma obecnie redukcja populacji dzików, przez ich intensywny odstrzał, w celu ograniczenia ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa ASF. Należy podkreślić, że dziki stanowią kluczowy rezerwuar i wektor tej choroby, a jej wystąpienie na określonym obszarze powoduje starty o charakterze ekonomicznym, społecznym i gospodarczym, zwłaszcza w odniesieniu do podmiotów powiązanych z sektorem wieprzowiny. Wystąpienie ogniska ASF w gospodarstwie utrzymującym świnie powoduje konieczność uśmiercenia całego stada, liczącego niekiedy bardzo dużo świń, w tym macior z prosiętami.

Nadmierna populacja dzika na terytorium Polski sprzyja przenoszeniu ASF na teren gospodarstw. Aktualnie brak podstawy prawnej w przepisach ustawy – Prawo łowieckie nie daje możliwości interwencji służb porządkowych takich jak Policja czy Straż leśna. W celu ograniczenia tego typu działań proponuje się wprowadzić regulację w przepisach art. 42aa ustawy Prawo łowieckie (zakaz celowego utrudniania lub uniemożliwiania wykonywania polowania) wraz z odpowiednią sankcją.

ASF u świń: 21 ognisko wirusa w 2023 roku

Zmiana ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji i ustawy z dnia 13 czerwca 2019r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

Przedmiotowe zmiany mają na celu umożliwienie używania do wykonywania odstrzału sanitarnego z nakazu wydanego na postawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt – broni do celów łowieckich wyposażonej w tłumik huku (dźwięku). Aktualnie nie ma możliwości używania przez myśliwych tłumików huku przy wykonywaniu takiego odstrzału. Umożliwi to skuteczny odstrzał dzików, przy jednoczesnym ograniczeniu ryzyka przepłaszania watah (co sprzyja rozprzestrzenianiu się ASF) w związku z ograniczeniem huku towarzyszącego wystrzałowi. Ponadto używanie tłumików huku spowoduje, że odstrzał sanitarny dzików prowadzony w porze nocnej, na terenach zurbanizowanych, stanie się mniej uciążliwy dla mieszkańców.

Jednocześnie unijna dyrektywa w sprawie broni palnej nie nakłada żadnych ograniczeń na nabywanie, posiadanie i/lub korzystanie z tłumików dźwięku. Decyzja o zezwoleniu lub zakazie prowadzenia moderatorów dźwięku leży w gestii państw członkowskich. Dyrektywy ptasia i siedliskowa, a także konwencja berneńska, które wymieniają w odpowiednich załącznikach szereg zabronionych narzędzi, nie odnoszą się do tłumików dźwięku. Wskazuje to, że zagadnienie to zostało starannie przemyślane, ale wniosek był taki, że stosowanie tłumików/moderatorów dźwięku nie powinno być ograniczone w ramach prawodawstwa europejskiego i międzynarodowego.

Zmiany zaproponowane w ustawie z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2019 r. poz. 284 i 1214) mają na celu umożliwienie wykorzystywania przez myśliwych broni wyposażonej w tłumiki huku do wykonywania odstrzału sanitarnego z nakazu wydanego na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Wykorzystanie takiej broni pozwoli uniknąć ryzyka przepłaszania stad zwierząt wynikającego z huku związanego z wystrzałem. Ponadto, ograniczenie huku spowoduje, że odstrzał zwierząt w porze nocnej będzie mniej uciążliwy dla mieszkańców okolic miejsca odstrzału. Należy podkreślić, że obecne przepisy ustawy o broni i amunicji, w art.10 ust. 5 pkt 3 zabraniają wydawania pozwoleń na broń wyposażoną w tłumik huku lub przystosowaną do strzelania z użyciem tłumika huku. Proponowana zmiana zakłada dodanie w wymienionym przepisie wyłączenia z tego zakazu pozwolenia na broń do celów łowieckich.

Coraz większy problem z ASF. Stwierdzono kolejne ogniska

Jednocześnie, w proponowanym art. 10 ust. 5a, projekt zakłada ograniczenie możliwości używania takiej broni, uznanej za broń szczególnie niebezpieczną, wyłącznie do wykonywania odstrzału sanitarnego z nakazu wydanego na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Oprócz wyżej wskazanych zmian umożliwiających wydawanie pozwoleń na broń wyposażoną w tłumik indywidualnym myśliwym, projekt zakłada wprowadzenie możliwości posiadania broni przez zarządców lub dzierżawców obwodów łowieckich na podstawie świadectwa broni, które ważne jest na okaziciela wraz z legitymacją osoby dopuszczonej do posiadania broni. W związku z tym, wprowadza się zmianę w art. 29 ust. 1 w postaci dodania do katalogu podmiotów, którym może być wydane świadectwo broni, zarządców lub dzierżawców obwodów łowieckich, przy czym ograniczono możliwość wydania takiego świadectwa wyłącznie do celu wykonania odstrzału sanitarnego.

W celu umożliwienia wydania wymienionym podmiotom świadectwa broni na broń szczególnie niebezpieczną w postaci broni wyposażonej w tłumik huku lub przystosowanej do strzelania z użyciem tłumika huku, wprowadzono w art. 29 ust. 2 odpowiednie wyłączenie z ogólnego zakazu wydawania pozwoleń na taką broń. Jednocześnie, przedmiotowa zmiana wymagała również dodania w art. 30 ust. 1c, który reguluje zasady dopuszczenia do posługiwania się bronią posiadaną przez zarządców lub dzierżawców obwodów łowieckich.

ASF nie odpuszcza – kolejne ogniska i 2200 świń do likwidacji

Przepis zakłada, że do posługiwania się taką bronią mogą być dopuszczone osoby posiadające pozwolenie na broń do celów łowieckich, uprawnienia do wykonywania polowania oraz będące członkami Polskiego Związku Łowieckiego. W związku z faktem, że tłumiki huku (dźwięku) są objęte obrotem specjalnym, regulowanym przepisami ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. poz. 1214 i 1495), w celu umożliwienia ich nabywania myśliwym i podmiotom łowieckim, w projekcie wprowadzono również zmiany do art. 61 ust. 8 tej ustawy.

Przepis ten reguluje zasady sprzedaży wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, natomiast zgodnie z częścią IV, rozdział WT XIV pkt 1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 września 2019 r. w sprawie klasyfikacji rodzajów materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, na których wytwarzanie lub obrót jest wymagane uzyskanie koncesji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1888), tłumik dźwięku jest takim wyrobem. Wiele państw członkowskich UE, takich jak Austria, Estonia, Finlandia, Francja, Irlandia, Łotwie i Szwecji – zezwala na korzystanie z moderatorów dźwięku i są one szeroko stosowane. Prawo w niektórych państwach, takich jak Dania, Norwegia, Szwajcaria czy Wielka Brytania, zaleca nawet korzystanie z moderatorów tłumików dźwięku.

Zmiana ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt

W przedmiotowej ustawie proponuje się wprowadzenie następujących zmian:

1) Z uwagi na aktualną sytuację epizootyczną w zakresie ASF proponuje się rozszerzenie katalogu nakazów, które powiatowy lekarz weterynarii może wydać w drodze rozporządzenia (aktu prawa miejscowego) na obszarze danego powiatu w przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania o możliwość nakazywania zarządcom dróg publicznych zamykania znajdujących się w pasach drogowych przejść dla zwierząt oraz wykonywania przeszkód technicznych, w szczególności budowy ogrodzeń lub zabezpieczeń technicznych. Przedmiotowe działania mają na celu ograniczenie migracji zwierząt, a w szczególności dzików, z obszarów występowania ASF na tereny wolne od tej choroby. Ograniczenie przemieszczania się dzików przy wykorzystaniu już istniejącej infrastruktury drogowej pozwoli także na utrzymanie gęstości populacji dzików na odizolowanym obszarze i zwiększy efektywność działań pozwalających na eliminacje choroby z tego obszaru. Analogiczne kompetencje proponuje się przyznać wojewodzie –na obszarze województwa.

2) W przypadkach wydania nakazów (w drodze aktów prawa miejscowego) – odpowiednio przez wojewodę lub powiatowego lekarza weterynarii –dotyczących w szczególności odstrzału sanitarnego zwierząt, odłowu zwierząt łownych, poszukiwania padłych zwierząt czy też transportu zwierząt lub ich zwłok do określonych miejsc, a także wykonania ogrodzeń, proponuje się wprowadzenie regulacji, która zobowiązywać będzie właścicieli lub posiadaczy gruntów, których dotyczą te nakazy, oraz osób trzecich do powstrzymania się od podejmowania czynności utrudniających lub uniemożliwiających ich realizację. Ma to szczególne znaczenie przy realizacji zadań związanych ze zwalczaniem i ograniczaniem rozprzestrzeniania się ASF, które wymagają niekiedy konieczności ich realizacji na gruntach prywatnych, w postaci np. poszukiwania i usuwania ze środowiska naturalnego zwłok padłych dzików, które stanowią kluczowy rezerwuar ASF. W przypadku choroby zakaźnej szczególnie istotne jest aby wszystkie podejmowane działania były realizowane bez zbędnej zwłoki. Proponowany przepis powoli na ograniczenie działań utrudniających zwalczanie chorób zakaźnych, w tym ASF.

3) Z uwagi na aktualną sytuację epizootyczną w zakresie ASF proponuje się rozszerzenie katalogu nakazów, które wojewoda –na wniosek wojewódzkiego lekarza weterynarii –może wydać w drodze rozporządzenia (aktu prawa miejscowego) na obszarze danego województwa, w przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania, o możliwość nakazania właściwemu nadleśniczemu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe wykonania na określonym obszarze ogrodzeń ograniczających lub zatrzymujących migrację zwierząt, w szczególności dzików, z terenów leśnych. Co do zasady, w przypadku gdy ww. nakaz będzie miał na celu zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się ASF, środki na jego realizację zostaną pokryte ze środków funduszu leśnego, zgodnie z przewidziana nowelizacją ustawy o lasach.

4) Dodatkowo ustawę o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt uzupełniono o stosowne sankcje karne (za utrudnianie lub udaremnianie wykonania odstrzału sanitarnego) oraz kary administracyjne (dla zarządcy dróg publicznych, który – wbrew nakazowi powiatowego lekarza weterynarii lub wojewody – nie zamyka znajdujących się w pasach drogowych przejść dla zwierząt lub nie wykonuje przeszkód technicznych, w szczególności budowy ogrodzeń lub zabezpieczeń technicznych).

Zmiana w ustawie z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego

Proponowana zmiana ma na celu zniesienie ograniczeń co do możliwości wprowadzania na rynek produktów pochodzenia zwierzęcego pochodzących z zakładów zatwierdzonych, które korzystają z krajowych środków dostosowujących, o których mowa w art. 10 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 55, z późn. zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 14), w zakresie konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia zakładów.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ww. ustawy produkty pochodzenia zwierzęcego pochodzące z zakładów zatwierdzonych, które korzystają z krajowych środków dostosowujących, o których mowa w art. 10 ust. 3 rozporządzenia nr 853/2004 w zakresie konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia zakładów oraz produkty z nich wyprodukowane mogą być wprowadzane na rynek tylko na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej rozporządzenie (WE) nr 853/2004 nie przewiduje możliwości ograniczenia przez przepisy krajowe wprowadzania do obrotu produktów pochodzenia zwierzęcego wytwarzanych w zakładach spełniających określone w nim wymogi wyłącznie do rynku krajowego. Nawet jeśli państwa członkowskie, zgodnie z art. 10 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 853/2004, dostosowują w prawie krajowym pewne wymogi określone w załączniku III do tego rozporządzenia, mogą to uczynić bez uszczerbku dla celów tych rozporządzeń, między innymi zapewnienia funkcjonowania rynku wewnętrznego.

Mając na uwadze powyższe w proponowanej zmianie proponuje się uchylenie art. 20 ust.3 i art. 21c ww. ustawy oraz odpowiednie dostosowanie jej art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. a tiret trzecie (kary administracyjne), poprzez wykreślenie odniesienia do uchylanego art. 21c.

Zmiana w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym

Przedmiotowa zmiana wprowadza narzędzia pozwalające na realizację odstrzału sanitarnego nakazanego przez wojewodę w drodze aktu prawa miejscowego (rozporządzenia) zwierząt wolno żyjących na danym terenie w sposób efektywny i skuteczny, w formule działania doraźnych zgrupowań zadaniowych. Zgodnie z tym rozwiązaniem, o ile jeżeli jest to niezbędne ze względu na rodzaj i skalę zagrożenia, minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek wojewody, może przekazać do jego dyspozycji doraźne zgrupowanie zadaniowe sformowane z policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej lub funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, którzy posiadają uprawnienia do wykonywania polowania, celem ich użycia do odstrzału sanitarnego zwierząt wolno żyjących (dzikich) na określonych obszarach.

Dodatkowo, o ile w sytuacji kryzysowej użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub może okazać się niewystarczające Minister Obrony Narodowej, na wniosek wojewody, może przekazać do jego dyspozycji doraźne zgrupowanie zadaniowe sformowane z żołnierzy, którzy posiadają uprawnienia do wykonywania polowania, celem użycia ich do ww. odstrzału sanitarnego. Podczas realizacji takiego odstrzału odpowiednio policjanci, funkcjonariusze Straży Granicznej, funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej i żołnierze będą używać broni myśliwskiej prywatnej lub użyczonej, a wojewoda zapewnieni amunicji do ww. broni oraz dokona zwrotu kosztów transportu, zakwaterowania i wyżywienia doraźnych zgrupowań zadaniowych. Ponadto, policjanci, funkcjonariusze Straży Granicznej, funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej i żołnierze będą obowiązani do współpracy z zarządcą lub dzierżawcą obwodu danego łowieckiego podczas realizacji ww. odstrzału sanitarnego.

Zmiana w ustawie z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw

Nieprzyjęcie przez sejmiki województw uchwał w sprawie podziału województw na obwody łowieckie do dnia 31 marca 2020 r. może skutkować czasowym zniesieniem obwodów łowieckich na terenie całego kraju, wstrzymaniem prowadzenia racjonalnej gospodarki łowieckiej, w tym gospodarowania populacjami zwierzyny powodującej zagrożenie rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych oraz powodującej znaczne szkody w uprawach i płodach rolnych a także koniecznością szacowania szkód i wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i płodach rolnych przez zwierzęta łowne ze środków Skarbu Państwa. Informacje o możliwości wystąpienia ww. zagrożeń napływały do ministra właściwego do spraw środowiska m.in. ze strony marszałków województw.

Koniecznym zatem jest wprowadzenie projektowanej zmiany w ustawie z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw w celu zapewnienia dzierżawcom i zarządcom obwodów łowieckich ciągłości działań w zakresie prowadzenia gospodarki łowieckiej oraz dalszego prowadzenia intensywnego odstrzału dzików w celu ograniczenia ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa ASF.

Przewidywane skutki społeczne, finansowe, gospodarcze, finansowe i prawne Nadmierne zagęszczenie populacji dzików wpływa na rozprzestrzenianie się wirusa ASF, co powoduje ogromne straty dla polskiej gospodarki. Każdy przypadek w nowym miejscu powoduje konieczność utworzenia stref restrykcji, co wiąże się ograniczeniami w hodowli świń i eksporcie mięsa.

W przypadku przedostania się wirusa ze środowiska naturalnego do hodowli świń –powoduje konieczność uśmiercenia całego stada, co dla hodowcy stanowi ogromną stratę. Analiza dochodzeń epizootycznych prowadzonych przez Inspekcję Weterynaryjną w ogniskach choroby w gospodarstwach utrzymujących świnie niejednokrotnie wskazuje, że prawdopodobnym źródłem zakażenia świń było przeniesienie wirusa, często niezawinione przez hodowcę, ze środowiska naturalnego –a więc w szczególności z lasu –od dzików.

Szacuje się, że koszt jednej akcji polegającej na zastosowaniu projektowanego w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym art. 25a –25d wyniesie około 5 mln zł. Na koszt takiej akcji składać się będą następujące czynniki: Koszt amunicji do broni –zakłada się cenę 1 kuli –15 zł, Koszt transportu –średnio zakład się 50 zł, Koszt zakwaterowania –średnio zakłada się –150 zł, Koszt wyżywienia –średnio zakłada się 30 zł. Zakładając, że w jednej akcji weźmie udział 2000 żołnierzy, policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, w trakcie akcji odstrzelonych zostanie 2000 dzików, do odstrzału pojedynczego dzika użyte zostaną 2 kule, zaś czas odstrzału wyniesie 2 tygodnie, szacunkowy koszt akcji wyniesie ok. 5,2 mln zł.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy - ograniczenie populacji dzika stanowi więc aktualnie kluczowy element zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się ASF. Wejście w życie proponowanych przepisów będzie miało pozytywne skutki społeczne i gospodarcze, a także finansowe, w szczególności dla podmiotów sektora wieprzowiny, a w dalszej perspektywie –również dla budżetu państwa.

(rpf) jp / Źródło: KRIR