Rzeźnie rolnicze w pytaniach i odpowiedziach, czyli wszystko co należy wiedzieć o prowadzeniu tej działalności

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zatwierdziło przepisy i wytyczne dotyczące uboju zwierząt gospodarskich na użytek własny oraz rzeźni rolniczych. Wprowadzone przepisy umożliwiają podmiotom produkującym żywność na małą skalę pozyskiwanie mięsa z własnych zwierząt do produkcji żywności na uproszczonych zasadach. Kto może skorzystać z przepisów rozporządzenia dotyczącego wymagań dla „rzeźni rolniczych”?

Uprawa owsa – wady i zalety

Z przepisów mogą skorzystać podmioty, które zainteresowane są prowadzeniem uboju na terenie gospodarstwa rolnego i są posiadaczami ubijanych zwierząt gospodarskich, czyli przede wszystkim rolnicy utrzymujący zwierzęta gospodarskie, zainteresowani dokonywaniem uboju tych zwierząt lub ewentualnie rozbioru ich mięsa, na uproszczonych zasadach, w celu wprowadzenia pozyskanego mięsa na rynek na małą skalę.

W „rzeźniach rolniczych” można także dokonywać uboju zwierząt, których posiadaczami są inne podmioty utrzymujące takie zwierzęta w gospodarstwie położonym na obszarze tego samego powiatu, w którym jest zlokalizowana ta rzeźnia, lub na obszarach powiatów sąsiadujących z powiatem, w którym zlokalizowana jest ta rzeźnia.

Jak poprawnie ciąć orzech włoski?

Na jakich zasadach może odbywać się sprzedaż mięsa uzyskanego w ramach „rzeźni rolniczych”?

Przepisy nie przewidują odrębnego znakowania mięsa pochodzącego z „rzeźni rolniczych”. Jeśli mięso jest uznane za zdatne do spożycia to tusze, półtusze itp. zwierząt gospodarskich kopytnych i ssaków dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych są opatrzone owalnym znakiem jakości zdrowotnej albo, w przypadku mięsa drobiowego, zajęczaków i ptaków bezgrzebieniowych oraz mięsa pochodzącego z rozbioru, owalnym znakiem identyfikacyjnym.

Tym samym produkty pochodzenia zwierzęcego pozyskane w „rzeźniach rolniczych” mogą być wprowadzane na rynek Polski, innych państw Unii Europejskiej oraz państw trzecich w przypadku, gdy właściwe władze państwa trzeciego nie określiły wymagań, które nie będą mogły być spełnione.

Prowadzący rzeźnię rolniczą może dostarczać wyprodukowane mięso do innych zakładów produkcyjnych, np. zakładów przetwórstwa mięsa, podmiotów prowadzących działalność marginalną, lokalną i ograniczoną, zakładów prowadzących handel detaliczny itd. Prowadzący rzeźnię rolniczą może również prowadzić sprzedaż konsumentom końcowym, jeśli założy dodatkowo inną działalność, np. handel detaliczny, rolniczy handel detaliczny, działalność marginalną, lokalną i ograniczoną.Jak wygląda proces zatwierdzania „rzeźni rolniczej”?

Czym i jak karmić ryby w stawie

1) Przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub adaptację istniejących pomieszczeń podmioty zamierzające prowadzić rzeźnię rolniczą są zobowiązane sporządzić projekt technologiczny zakładu i przedłożyć go właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii w celu zatwierdzenia. Projekt technologiczny składa się z:

Kiedy sadzić cebulę dymkę?

a) części opisowej, zawierającej:

- określenie rodzaju działalności, z uwzględnieniem rodzaju surowców oraz rodzaju produktów pochodzenia zwierzęcego, które będą produkowane w zakładzie,

- dane dotyczące maksymalnej tygodniowej zdolności produkcyjnej zakładu,

- określenie systemu dostawy wody,

Jak wykorzystać w pełni możliwości nawozu azotowego

- opis sposobu przechowywania odpadów i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego,

- wskazanie planowanej lokalizacji zakładu.

Żywokost – sposób na gnojówkę

b) części graficznej.

2) Wraz z projektem podmiot zamierzający prowadzić rzeźnię rolniczą powinien przekazać powiatowemu lekarzowi weterynarii pisemną informację o zakresie i wielkości produkcji oraz rodzaju produktów pochodzenia zwierzęcego, które mają być produkowane w rzeźni. 

3) Po ukończeniu procesu inwestycyjnego, co najmniej na 30 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności, należy złożyć wniosek do właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii o zatwierdzenie zakładu. Wniosek o zatwierdzenie zakładu musi zawierać: 

a) imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy; 

Jak założyć spółdzielnię socjalną na wsi?

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo numer identyfikacji podatkowej (NIP), albo numer identyfikacyjny w ewidencji gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności – w przypadku pomieszczeń gospodarstwa, o ile wnioskodawca takie numery posiada; 

c) określenie rodzaju i zakresu działalności, która ma być prowadzona, w tym rodzaju produktów pochodzenia, które mają być produkowane w tym zakładzie (tylko ubój zwierząt czy również o prowadzenie rozbioru mięsa); 

Koper włoski – jak go uprawiać i kiedy siać?

d) określenie lokalizacji zakładu, w którym ma być prowadzona działalność; 

e) informację, że zamierza się skorzystać z krajowych środków dostosowujących.

4) Działalność można rozpocząć po przeprowadzeniu kontroli zakładu przez powiatowego lekarza weterynarii i uzyskaniu zatwierdzenia lub warunkowego zatwierdzenia rzeźni.

Ściółkowanie malin – dlaczego jest tak ważne?

Jakie zwierzęta mogą podlegać ubojowi w „rzeźniach rolniczych”?

W „rzeźniach rolniczych” można poddawać ubojowi zwierzęta gospodarskie kopytne (bydło, owce, kozy, konie, świnie), drób (np. kury, kaczki, perliczki, przepiórki, indyki, gęsi), zajęczaki (np. króliki) lub zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych (np. jelenie, daniele), a także ptaki bezgrzebieniowe (strusie), których posiadaczem jest podmiot prowadzący tą rzeźnię lub inny podmiot utrzymujący zwierzęta w gospodarstwie położonym na terenie tego samego powiatu, w którym położona jest rzeźnia, lub na terenie powiatów sąsiadujących.

Kiedy można zgłaszać uwagi do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

Rozporządzenie przewiduje limity dzienne i roczne w odniesieniu do liczby zwierząt ubijanych w „rzeźniach rolniczych” z podziałem na poszczególne gatunki lub grupy zwierząt.

W „rzeźni rolniczej” nie można ubijać zwierząt pochodzących ze stad lub gospodarstw, których status epizootyczny w odniesieniu do chorób zakaźnych zwierząt uznany zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt jest niższy od statusu epizootycznego gospodarstwa, na terenie którego znajduje się „rzeźnia rolnicza”, lub od statusu epizootycznego stad zwierząt utrzymywanych w tym gospodarstwie, tzn. jeśli gospodarstwo na terenie którego znajduje się „rzeźnia rolnicza” ma status urzędowo wolny od określonej choroby zakaźnej nie można wówczas ubijać w rzeźni zwierząt z gospodarstw o statusie epizootycznym niższym niż status „rzeźni rolniczej” czy statusie zawieszonym (np. przy dodatnim wyniku w kierunku choroby Aujeszkyego u świń lub podejrzeniu gruźlicy bydła, enzootycznej białaczki była czy brucelozy) lub cofniętym statusie urzędowo wolnym od określonej choroby zakaźnej.

Zwierzęta, których dotyczy obowiązek identyfikacji i rejestracji, ubijane w rzeźni rolniczej muszą być prawidłowo zidentyfikowane.

Jakie kwalifikacje musi posiadać osoba dokonująca uboju zwierząt?

W przypadku „rzeźni rolniczych” musi to być osoba, która posiada odpowiedni poziom kwalifikacji, aby wykonywać te czynności, nie powodując u zwierząt jakiegokolwiek niepotrzebnego bólu, niepokoju lub cierpienia. Konieczne jest odbycie szkolenia w tym zakresie, organizowanego przez powiatowego lekarza weterynarii lub firmę szkoleniową, zdanie egzaminu potwierdzone otrzymaniem świadectwa kwalifikacji, bez obowiązku odbywania praktyki w rzeźni.

Świadectwo kwalifikacji będzie wskazywać:

1) gatunki zwierząt, do uboju których osoba zyskała kwalifikację,

2) sprzęty służące do ogłuszania, do obsługi których osoba uzyskała kwalifikacje,

3) czynności związane z uśmiercaniem, do wykonywania których osoba uzyskała kwalifikacje.

Jakie wymogi w odniesieniu do struktury i procedur muszą spełniać „rzeźnie rolnicze”?

W rozporządzeniu określono dla „rzeźni rolniczych” specjalne, mniej rygorystyczne wymagania weterynaryjne, w porównaniu do niektórych przepisów unijnych, które dotyczą struktury i wyposażenia zakładu.

W szczególności „rzeźnia rolnicza” musi posiadać procedury zapewniające bezpieczeństwo mięsa (GHP, GMP, HACCP - z uwzględnieniem zasady elastyczności), jak i spełniać wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt, w tym konieczne jest opracowanie pisemnych procedur operacyjnych dotyczących wszelkich czynności związanych z uśmiercaniem zwierząt, wykonywanych w rzeźni, a w szczególności do: przyjęcia zwierząt, obchodzenia się ze zwierzętami i opieki na nimi, unieruchamiania zwierząt, pętania lub podwieszania żywych zwierząt, ogłuszania zwierząt, kontroli ogłuszania, wykrwawiania zwierząt.

Kto zajmuje się kontrolą „rzeźni rolniczych” i co podlega kontroli?

„Rzeźnie rolnicze” podobnie jak inne zakłady produkujące żywność pochodzenia zwierzęcego podlegają nadzorowi i urzędowym kontrolom Inspekcji Weterynaryjnej, przy czym bezpośredni nadzór jest sprawowany przez urzędowych lekarzy weterynarii. Podobnie jak w innych rzeźniach ubijane zwierzęta muszą być poddane badaniom przed- i poubojowym przeprowadzanym przez urzędowych lekarzy weterynarii (wyznaczonych lekarzy weterynarii lub pełnoetatowych pracowników PIW).

Ponadto, podlegają one okresowym kontrolom przeprowadzanym przez powiatowych lekarzy weterynarii na podstawie analizy ryzyka. Kontrole te będą obejmowały w szczególności strukturę, wyposażenie, procedury wdrożone w rzeźni zapewniające m.in. bezpieczeństwo mięsa (GHP, GMP, HACCP), jak i spełnienie wymagań dotyczących higieny, przyprowadzania badań, identyfikacji i rejestracji oraz dobrostanu zwierząt.

Gdzie można uzyskać pomoc dotyczącą opracowania niezbędnej dokumentacji takiej jak projekt technologiczny czy opracowania wymaganych procedur?

Dodatkowe informacje i pomoc można uzyskać w Ośrodkach Doradztwa Rolniczego oraz w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa.

(rpf) kp / Źródło: GIW