REKLAMA

MRiRW w sprawie dzierżaw gruntów rolnych przez młodych rolników

Redakcja - Prawo i Finanse
23.06.2021
chat-icon 0

Resort rolnictwa wypowiedział się na temat proponowanych przez izby rolnicze zmian w zasadach przetargów ograniczonych na dzierżawę gruntów rolnych organizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Zmiany miałyby na celu stworzenie mechanizmu preferencji dla młodych rolników posiadających zaświadczenie z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o możliwości wydłużenia umowy dzierżawy powyżej 3 lat.

REKLAMA

Resort rolnictwa wypowiedział się na temat proponowanych przez izby rolnicze zmian w zasadach przetargów ograniczonych na dzierżawę gruntów rolnych organizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Zmiany miałyby na celu stworzenie mechanizmu preferencji dla młodych rolników posiadających zaświadczenie z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o możliwości wydłużenia umowy dzierżawy powyżej 3 lat.

W obecnym stanie prawnym w przetargach ograniczonych oprócz rolników indywidualnych mogą uczestniczyć również osoby, które nie spełniają wymogu dotyczącego 5-letniego okresu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego w przypadku, gdy osoba ta:


a) w dniu ogłoszenia wykazu na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej KOWR ma nie więcej niż 40 lat lub


b) realizuje warunki określone w decyzji o przyznaniu pomocy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Według resortu rolnictwa jest to wyraźna preferencja ustawodawcy, skierowana właśnie do „młodych rolników”, gdyż jest to wymóg, który jest najtrudniejszy do spełnienia przez młodych rolników.

Możliwość spełnienia pozostałych warunków wymaganych dla rolnika indywidualnego nie jest w zasadzie uzależniona od wieku rolnika. Należy również pamiętać, że KOWR może zastrzec, że w przetargu na dzierżawę nieruchomości ZWRSP mogą uczestniczyć osoby posiadające kwalifikacje rolnicze określone w przepisach o kształtowaniu ustroju rolnego, zamierzające utworzyć gospodarstwo rodzinne w rozumieniu tych przepisów.

KOWR przygotowując nieruchomość rolną do wydzierżawienia i dokonując przeglądu gruntów i obiektów budowlanych bierze pod uwagę przede wszystkim utworzenie takich jednostek gospodarczych, których wielkość, rozłóg oraz stan obiektów budowlanych, umożliwią dzierżawcy prowadzenie racjonalnej działalności gospodarczej albo będą przeznaczone na powiększenie gospodarstw rodzinnych.

Konfigurując przedmiot przetargu KOWR dąży do tego, aby nieruchomość rolna przeznaczona do wydzierżawienia w drodze przetargu ograniczonego do rolników indywidualnych, stanowiła zwarty rozłóg. Zatem, przygotowanie nieruchomości do dzierżawy odbywa się na podstawie stosownej dokumentacji geodezyjno-prawnej i ustaleń z dokonanej lustracji nieruchomości.

Sprawdzeniu podlega zgodność danych w ewidencji gruntów i budynków ze stanem faktycznym znajdującym się na gruncie, w tym m.in. w zakresie wykorzystania użytków i nieużytków, a w uzasadnionych sytuacjach ustaleniu podlega przebieg granic działek. Co do zasady, dzierżawę części działek ewidencyjnych traktuje się jako sytuację wyjątkową i rozwiązanie tymczasowe do czasu przeprowadzenia faktycznego podziału przez uprawnione osoby i może dotyczyć to umów krótkoterminowych do dwóch lat zawieranych na czas przygotowania nieruchomości do docelowego rozdysponowania.

Umowy dzierżawy zawierane są na czas oznaczony. Długość okresu dzierżawy zależy od charakteru i przeznaczenia nieruchomości (tj. czy jest to nieruchomość rolna zabudowana, niezabudowana, pod budowę i eksploatację elektrowni wiatrowych, wydobycie kruszyw itp.), oraz od możliwości udziału dzierżawcy w programach finansowanych albo współfinansowanych ze środków pomocowych.

Okres dzierżawy nieruchomości rolnych, co do zasady, powinien wynosić 10 lat (do terminu tego należy doliczyć okres uwzględniający terminy agrotechniczne), chyba że z cech nieruchomości (tj. z położenia, kierunku zmian planistycznych, występowania złóż itp.), wynika potencjalnie nierolny jej charakter; w takim przypadku okres dzierżawy jest odpowiednio krótszy.

Nieruchomości położone w całości na obszarach przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne lub oznaczonych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jako tereny nierolne, w tym zgłoszone do Krajowego Zasobu Nieruchomości, lub znajdujące się w specjalnych strefach ekonomicznych, mogą być wydzierżawiane jedynie w drodze przetargów nieograniczonych licytacyjnych na okres nie dłuższy niż 3 lata, przy uwzględnieniu terminów agrotechnicznych.

Nieruchomości o charakterze mieszanym, gdzie część powierzchni nieruchomości znajduje się w granicach administracyjnych miasta lub jest przeznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy na cele nierolne (lub oznaczona w studium jako teren nierolny), w tym zgłoszone do Krajowego Zasobu Nieruchomości, lub też znajdują się w specjalnej strefie ekonomicznej, a pozostała jej część stanowiąca użytki rolne, zgodnie z zapisami planu (lub studium), jest przeznaczona do produkcji rolnej (lub nie jest objęta zapisami planu lub studium), a także przy założeniu że nie ma możliwości odrębnego zagospodarowania części nierolnej – można wydzierżawić w drodze przetargów ograniczonych m.in. do rolników indywidualnych, co do zasady, jedynie w drodze licytacji na okres nie dłuższy niż do 3 lat.

Zatem, dzierżawa nieruchomości o charakterze mieszanym na okres do 3 lat, mając na uwadze wewnętrzne zasady i uregulowania stosowane przez KOWR w tym zakresie, z merytorycznego punktu widzenia jest uzasadniona.

W przypadku rozwiązania kwestii przeznaczenia nieruchomości (tj. rolnego bądź nierolnego), m.in. możliwości odrębnego zagospodarowania części nierolnej, wydzierżawienie nieruchomości rolnej może nastąpić na okres dłuższy.W odniesieniu do wydzierżawiania nieruchomości rolnych, jak zostało to już podkreślone powyżej, umowy dzierżawy co do zasady zawierane są przez KOWR na okres 10 lat (z dodatkowym okresem uwzględniającym terminy agrotechniczne). Nie wszystkie jednak nieruchomości rolne mogą być pierwotnie wydzierżawione na ww. okres i z różnych przyczyn istnieje konieczność ich wydzierżawienia na okres krótszy, np. do 3 lat. Z informacji przekazanych przez KOWR wynika, że krótszy okres dzierżawy najczęściej ma miejsce m.in. w przypadkach, w których nieruchomość


wymaga:


- przygotowania do sprzedaży poprzez m.in. uregulowanie stanu prawnego, przeprowadzenie czynności związanych z uzyskaniem stosownych oświadczeń, zaświadczeń, zgód i pełnomocnictw,


- zakończenia trwającego sporu sądowego z byłym dzierżawcą dotyczącego roszczeń o prawo do dzierżawy nieruchomości,


- zakończenia postępowania sądowego z powodu roszczeń byłych właścicieli czy też ich spadkobierców,


- przeprowadzenia podziałów geodezyjnych większych obszarowo działek w celu wydzierżawienia mniejszych obszarowo działek na rzecz większej liczby rolników indywidualnych,


- przeprowadzenia planowanego przez starostę wszczęcia postepowania scaleniowo-wymiennego,


- przeprowadzenia restrukturyzacji z uwagi na znaczny jej obszar i przygotowania do rozdysponowania z uwagi na odebranie jej od dotychczasowego użytkownika (dzierżawcy lub bezumownego użytkownika), przed sezonem agrotechnicznym.

Dodatkowo krótszy okres dzierżawy ma miejsce w odniesieniu do nieruchomości wytypowanych do rozdysponowania z przeznaczeniem pod budowę farm fotowoltaicznych, czy też objętych wykazem gruntów mogących zostać przeznaczonych na potrzeby Centralnego Portu Komunikacyjnego (zgodnie z sugestią CPK umowy dzierżawy obejmujące takie nieruchomości powinny być zawierane na okres nie dłuższy niż do końca zbiorów 2023 r.).

Mając więc na uwadze konieczność zachowania ciągłości rolniczego użytkowania gruntów ZWRSP i utrzymania ich w dobrej kulturze, krótkookresowa dzierżawa jest tymczasową formą zagospodarowania nieruchomości do czasu ustania przeszkód pozwalających na jej trwałe (w drodze sprzedaży, nieodpłatnego przekazania na własność lub doposażenie uprawnionym podmiotom), bądź nietrwałe rozdysponowanie (w drodze dzierżawy na rzecz rolników indywidualnych na dłuższy okres).

Rolnicy indywidualni, ale również tzw. „młodzi rolnicy”, zamierzający uczestniczyć w przetargach ograniczonych na dzierżawę nieruchomości na okres do 3 lat, powinni liczyć się z sytuacją, że umowy takiej z różnych przyczyn nie będą mogły być przedłużone. KOWR nie ma bowiem możliwości weryfikacji, czy „młody rolnik” biorący udział w przetargu zamierza zostać beneficjentem programu finansowego przez ARiMR, a tym samym czy mógł, czy też nie mógł spełnić wymogów podstawowych zawartych w umowach o dofinansowanie.

Należy zauważyć, że umowy dzierżawy, niezależnie od okresu na jaki zostają zawarte, poddawane są analizie w zakresie składanych przez dzierżawców wniosków o przedłużenie okresu dzierżawy. Jeżeli nie ma przeszkód natury formalno-prawnej oraz przeszkód ze strony dzierżawcy m.in. w zakresie wywiązywania się z obowiązków wynikających z umowy, w większości przypadków umowy te są przedłużane, szczególnie w sytuacjach gdy dzierżawca motywuje wniosek zamiarem udziału w programach pomocowych.

(rpf) jp / Źródło: KRIR

chat-icon 0

REKLAMA

Polecane

Komentarze (0)

Zaloguj się lub załóż konto, Twoja nazwa zostanie automatycznie przypisana do komentarza.

Zamieszczając komentarz akceptujesz regulamin


REKLAMA

Zobacz więcej

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA